ความเป็นมาของเหล็กลายหนึ่งเดียวในเมืองไทย

เป็นการตีมีดเหล็กร้อนที่สร้างลายจาก เนื้อเหล็กสองชนิดที่ตกทอดมาจากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ

ผู้สั่งสมประสบการณ์ ทุบเหล็กตีเหล็กจากเมืองจีน อพยพมาเมืองมาเมืองไทยเสื่อผืนหมอนใบ อาศัยมีความรู้จากการตีมีด มาประกอบอาชีพตีมีดเลี้ยงชีวิตจนมีฐานะเป็นปึกแผ่น และได้ถ่ายทอดความลับในการทำมีดให้กับลูกชายซุ่นซุ่ย ซึ่งลูก ชายได้ประกอบอาชีพตามบรรพบุรุษและพัฒนางานมีดมาจนทุกวันนี้

เหล็กลายของบรรพบุรุษครูซุ่นซุ่ยเกิดจากสมัยนั้น เหล็กกล้าหายากมากคนที่มีก็หวงแหน การที่จะทำมีดซึ่งอาศัยเหล็กกล้าจึงจำเป็นต้องประหยัด ด้วยภูมิปัญญาจึงคิดเอาเหล็กอ่อนหลายชนิดมาตีรวมกันเพื่อให้ได้เนื้อเหล็ก จำนวนมากแล้วเอามาห่อหุ้มเหล็กกล้าซึ่งหายากเพื่อทำมีดที่มีความคมและกล้า การทำสมัยนั้นมิได้มุ่งหวังว่าจะเกิดลายสวยงาม แต่เพื่อประหยัดเหล็กกล้าเท่านั้น ต่อเมื่อทำออกมาแล้วพบว่าเมื่อเอาเหล็กต่างชนิดกันมาตีรวมกันแล้วทำให้เนื้อ เหล็กใหม่เป็นลาย บางครั้งก็ตีไม่เป็นเนื้อเดียวกันแตกออกเป็นกาบ จนต้องเลือกเหล็กแบบลองผิดลองถูก แล้วจดจำไว้ว่าใช้ตีรวมกันได้หรือไม่ จนพัฒนามารุ่นแล้วรุ่นเล่า และประสบผลสำเร็จในปัจจุบัน

งานที่ทำให้เกิด ชื่อเสียงกับเหล็กลายคือขวาน เพราะมีคนอยากได้นำรูปแบบมาให้ทำ เมื่อผลงานออกมาไม่ทำให้ผิดหวัง จากปากต่อปากบอกสู่กันไปในหมู่คนชอบมีด หลายๆคนอยากได้จึงตีออกมาให้แทบไม่ทันเพราะตีคนเดียวลำบากมาก ลูกๆก็ยังเล็กยังช่วยงานไม่ได้แต่ก็สนใจคอยหยิบช่วยเหลือมาแต่เด็กจน ปัจจุบันลูกๆโตกันหมดแล้ว ไม่ยอมไปทำงานในสายการเรียนมา กลับอยู่ช่วยครูทำมีดที่บ้านทั้ง 4 คน จึงทำให้ช่วยผ่อนแรงครูในการทำเหล็กลายอย่างมาก และได้ช่วยนำความรู้เรื่องโลหะที่เรียนมามาช่วยครูปรับปรุงพัฒนาจากโลหะ วิทยาบวกกับภูมิปัญญาดั้งเดิมให้ได้มีดที่มีคุณสมบัติเต็มร้อย แถมยังมีที่ปรึกษา ซึ่งเชี่ยวชาญเรื่องโลหะมาให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด คือพี่อู๊ด ลายแทง สำหรับผู้ครอบครองมีดไม่ต้องกลัวผิดหวัง

ขั้นตอนการทำเหล็กลาย ( Clad damascus )

ขั้นตอนการทำมีดเหล็กลาย (Clad Damascus) –ของช่างซุ่ย
ทุกๆขั้นตอนในการทำมีดเป็นวิธีแบบโบราณ ใช้ถ่านไม้รวก( Tribal primitive knives) เป็นเชื้อเพลิงในการเผาเหล็กและโดยใช้แรงงานคน ตีขึ้นรูปด้วยค้อน (Hand Forged)ทำแบบเหล็ก2ชนิดทับซ้อนลวดลายธรรมชาติ กำหนดไม่ได้ เรียกว่า Random Damascus ทำแบบฝังเหล็กกล้าเป็นแกนกลาง เรียกว่า Clad Damascus

เรานำเหล็ก SK5 เรียงซ้อน สลับ เหล็กอ่อน จำนวน 40 ชั้น

นำเข้าเตาเผาเพื่อเชื่อมผสานเนื้อเหล็ก ทั้งสองชนิด ที่อูณหถูมิสูง โดยใช้ถ่านไม้รวก

ตีเหล็กให้ชั้นระหว่างเนื้อเหล็กทั้งสองชนิด เชื่อมติดกัน

นำเข้าเตาเผาอีกครั้งเพื่อ ตีเหล็กด้วยค้อนให้เนื้อเหล็กยึด ยาวออก

เมื่อได้ความยาวที่ต้องการแล้ว นำมาตัด แล้วพับเข้าหากัน

นำเหล็กไปชุบน้ำประสาน เป็นสูตรลับเฉพาะ เพื่อให้เป็นตัวช่วยประสานเนื้อเหล็ก

นำเข้าเตาเผาอีกครั้งและตีเหล็กด้วยค้อน เพื่อผสานเนื้อเหล็ก ในขั้นตอนนี้เราจะได้ชั้นของเหล็ก เป็น 80ชั้น

เพื่อให้ได้จำนวนชั้นของลายมากขึ้น ตีทบแบบครั้งแรกอีกครั้งทำให้ขั้นตอนนี้เราจะได้จำนวนชั้นของเหล็ก เป็น 160 ชั้น

Clad Damascus นำดามัสกัสที่ได้ตัดออกแบ่งเป็นส่วนตามขนาดมีดที่ออกแบบไว้ แล้ว นำเหล็ก SK5 เป็นเหล็กกล้าที่ใช้สำหรับทำมีดโดยเฉพาะ เป็นแกนกลางแล้วหุ้มด้วย เหล็กดามัสกัสที่เตรียมไว้

นำเหล็กไปชุบน้ำประสาน เพื่อเป็นตัวช่วยประสานเนื้อเหล็ก

นำเข้าเตาเผา แล้วตีเชื่อมประสาน ปั้นขึ้นทรงมีดตามแบบ

ได้แบบตามต้องการ

ใช้เครื่องเจียร ตะไบ แต่ง ให้ได้มีดตามแบบ และ ขัดผิวด้วยกระดาษทราย

นำ มีดไป ชุบ อบ ตามสูตรเฉพาะ ซึ่งจะต้องใช้ความชำนาญ และประสบการณ์ จากนั้นนำมีดไปกัดกรดด้วยกรดซัลฟูริกเจือจาง 33.5% (กรดแบตเตอรี่)ประมาณ 1 ชม.เพื่อให้กรดกัดเหล็กส่วนที่เป็นเหล็กอ่อนออก ทำให้เกิดลายบนใบมีด
จากนั้นเอามีดขึ้นจากกรดและ ล้างคราบให้สะอาดเช็ดให้แห้ง และนำไปขัดด้วยผ้า ให้สะอาด